Sida uu Jadwalku ahaa Maxkamadda Garsoorka ee Caalamka (The International Court of Justice (ICJ) oo ku taalla magaalladda Hague ee dalka Holland, waxaa maanta oo ay bisha September tahay 10-da ka furmay Fadhigii ugu horreeyey ee Dacwadda Dowladaha Somalia iyo Kenya ee Lahaanshaha Xuduud-baddeedkaasi qaniga ku ah Shidaalka iyo Kheyraadka kale ee Dabiiciga.
Fadhiga maanta, waxay Ergadda Kenya looga dhegeystay Aragtida Dowladda Kenya ee Lahaanshaha Xuduud-baddeedka iyo Sifaha Sharciga ee ay ku difaacayaan Sheegashadooda.
Fadhiga Maxkamadda ICJ oo si Toos ah looga daawanayo Caalamka ayaa waxay bilow u tahay Garnaqsiga Somalia iyo Kenya ee Lahaanshaha Badda lagu murunsan yahay.
Xeer-beegtida Maxkamadda Caalamiga ee ICJ, ayaa la filayaa inay berrito Ergadda Somalia ka dhegeystaan Milkiyadda Badda lagu murunsan yahay iyo Caddaymaha Naqshadaha Juqraafi ahaan xaqjiinayo inay Somalia leedahay Xuduud-baddeedka ay Kenya sheeganayso inuu ka mid yahay Xuduudkeeda.
Dowladda Somalia waxay Maxkamadda ICJ u gudbisay bishii August 28-dii ee sannadkii 2014-kii dacwad ka dhan ah Kenya iyo in dib loo calaamadeeyo Xuduud-baddeedka Saddex Geesoodka ah, iyadoo Calaamadaynta la waafajinayo Xuduudka Berriga ee ay labada Waddan wadaagaan.
Somalia waxay Lahaanshaha Xuduud-baddeedkaasi u cuskatay Qoddobadda 15, 74 iyo 83 ee Heshiiska QM ee Sharciga Baddaha oo la soo saaray sannadkii 1982-kii oo ay Dowladaha Somalia iyo Kenya wada saxiixeen sannadkii 1989-kii.
Xiisadda Muran-baddeedka Somalia iyo Kenya ayaa soo bilowday bishii July ee sannadkii 2014-kii, kadib, markii uu Wasiirkii hore ee Arrimaha Dibedda ee Dowladda Federalka, C/raxmaan Ducaale Bayleh ka hadlay muranka Xuduud-baddeedkaasi oo masaafadiisu dhan tahay 100,000 oo KM oo isku wareeg ah.
Waxaa la rumeysan yahay in ay Kaydad badan oo Kalluun, Shidaal iyo Kheyraad kale dhex ceegaagaan Xuduud-baddeedkaasi, iyadoo Dowladda Kenya bilowday inay Shirkaddo shisheeye ka hawl-galaan xuduud-baddeedka lagu muran yahay.
Dowladda Somalia ayaa doonaysa in dib loo calaamadeeyo Xuduudka badda ee Kenya kala wadaagaan Badweynta Hindiya, iyadoo lagu salaynayo Xuduudka Berriga ee ay Labada Waddan wadaagaan.
Balse, Dowladda Kenya ayaa ka biyo diidsan in Xuduud-baddeedka lagu saleeyo Jihada uu ka soo bilaabanayo Xuduudka Berriga ee ay labada dal wadaagaan.
Si kastaba ha ahaatee, Madaxweynaha Dowladda Federalka Somalia, Xasan Sheekh Maxamuud ayaa mar kale caddeeyey Mowqifka ay ka taagan yihiin Arrinta Xuduud-baddeedka.
Madaxweynaha oo Muuqaal Cod leh soo dhigay Bartiisa Facebook waxa uu sheegay inaysan marnaba oggolaan doonin inay Kenya qaadato mitir ka mid ah Badda Soomaaliyeed.
Dowladda Federalka ayaa horey u sheegtay inay ka go’an tahay Tallaabo kasta oo lagu difaacayo Milkiyadda Xuduud-baddeedkaasi saddex-geesoodka ah, kuna fadhiya masaafo dhan 100,000 oo KM oo isku wareeg ah.
©Radio Dalsan
