Madaxweynaha Ruushka Vladimir Putin ayaa ku dhawaaqay inuu diyaar u yahay “wadahadal toos ah” oo lala yeesho Ukraine, iyadoo la qorsheeyay in kulanku dhaco 15-ka May — dhowr saacadood un kaddib markii hoggaamiyeyaasha Yurub ay ku baaqeen xabbad-joojin 30 maalmood ah oo aan shuruud lahayn.
Khudbad habeen dambe ah oo uu ka jeediyay Kremlin-ka, Putin wuxuu sheegay in Moscow ay doonayso “wadahadallo dhab ah” si loo gaaro “xasillooni iyo nabad waarta oo xooggan.” Wuxuu intaa ku daray in kulanka wadahadalka la filayo inuu ka dhaco magaalada Istanbul, halkaas oo horey loogu qabtay wareegyo hore oo wadaxaajoodyo ah. Madaxweynaha Ruushka ayaa sheegay inuu Axadda la hadli doono dhiggiisa Turkiga Recep Tayyip Erdoğan si loo dhameystiro faahfaahinta.
Hadalka Putin ayaa yimid saacado uun kadib booqasho ay hoggaamiyeyaasha UK, Faransiiska, Jarmalka iyo Poland ku tageen caasimadda Ukraine, Kyiv, halkaas oo ay la kulmeen madaxweynaha Ukraine Volodymyr Zelensky si ay u muujiyaan taageeradooda joogtada ah. Ra’iisul Wasaaraha UK Sir Keir Starmer, oo qayb ka ahaa booqashada, ayaa sheegay in hoggaamiyeyaashu ay si wadajir ah ugu cadaadinayaan Moscow inay aqbasho xabbad-joojin degdeg ah oo 30 maalmood ah, taasoo daboolaysa hawlgallada cirka, dhulka iyo badda.
Afhayeenka Kremlin-ka Dmitry Peskov ayaa sheegay in talooyinka Yurub “ay u baahan yihiin in la tixgeliyo”, balse wuxuu uga digay reer galbeedka in “cadaadis la saarayo Ruushka” aysan horseedi doonin natiijooyin wax ku ool ah. Waxa uu hadallada Yurub ku tilmaamay kuwo “colaadeed” halkii ay ka ahaan lahaayeen kuwo dib-u-heshiisiin ah.
Hoggaamiyeyaasha Yurub waxay sidoo kale sheegeen inay arrinta xabbad-joojinta kala hadleen madaxweynaha Mareykanka Donald Trump. Sir Keir Starmer ayaa u sheegay BBC-da in Trump uu muujiyay taageero buuxda oo ku aaddan baaqa xabbad-joojinta, taasoo uu ugu yeeray “dalab lama huraan ah oo ay tahay in la fuliyo.”
Dhanka kale, Moscow waxay ku celisay mowqifkeedii hore ee ahaa in aysan ogolaan doonin xabbad-joojin rasmi ah illaa ay reer galbeedku joojiyaan taageerada militari ee ay siiyaan Ukraine. Putin wuxuu sheegay in wadahadallo la’aanta ay sababi karto in dagaalka sii fido, isagoo ku eedeeyay Ukraine inay iska indhatirtay dalabyo hore oo xabbad-joojin ah, oo ay ka mid ahayd mid loogu talagalay ciidda Easter iyo weerarada lagu joojiyay kaabayaasha tamarta.
Isaga oo hadalkiisa sii wata, Putin wuxuu su’aal geliyay ujeedka Ukraine haddii xabbad-joojin lagu gaari karin xaalad deggan. “Yaa u baahan nabad u horseedi karta dagaal cusub?” ayuu yiri.
Inkasta oo Moscow sheegtay in xabbad-joojin ay socotay, labada dhinac ayaa is-eedeeyay, iyadoo Ukraine sheegtay in Ruushka uu jabiyay heshiiska in ka badan 730 jeer, halka Moscow ay ku eedeysay Ukraine 488 xadgudub.
Putin ayaa ugu dambeyntii sheegay: “Waxaan Kyiv u fidinaynaa fursad dib-u-bilaabid wada-hadal dhab ah – iyada oo aan wax shuruud ah lagu xirin.”
Wadahadalladii ugu dambeeyay ee tooska ahaa ee u dhexeeya labada dal waxay dhaceen sannadkii 2022, xilli uu Ruushku bilaabay duullaankiisa ballaaran ee Ukraine.