Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Dib-u-heshiisiinta ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ayaa si adag u cambaareysay tallaabadii uu Madaxweynaha Puntland qaadey ee ku saabsan sameynta Aqoonsi gaar ah, taasoo ay ku tilmaantay mid sharci darro ah oo mas’uuliyad xumo ah.
War-saxaafadeed kasoo baxay Wasaaradda ayaa lagu sheegay: “Tallaabada uu qaadey Madaxweynaha Puntland ee ah sameynta Aqoonsi kale oo lagu carqaladeynayo Aqoonsiga Qaranka (Lr. 04, 09/04/2025), waa khalad masuuliyadeed iyo sharciyadeed, waana mid si toos ah ugu xadgudbeya hannaanka dowladnimadda dalka. Waana jahwareer iyo nidaam daro dowladeed. Ficiladda noocan ahi wax sal iyo raad ah kuma lahan aragtiyadda dowladnimo iyo masuuliyad Qaran. Kamana muugato lixjeclo iyo dan-qasho ummadeed,” ayaa lagu yiri qoraalka.
Go’aanka Puntland ee sameynta aqoonsi cusub ayaa soo baxay xilli ay jiraan khilaafaadyo joogto ah oo u dhexeeya Dowladda Federaalka iyo maamul goboleedyada, gaar ahaan Puntland, kuwaasoo ka dhashay aragtida kala duwan ee nidaamka Federaalka iyo maamulka gobollada. Puntland ayaa hore u sheegtay in ay doonayso in la siiyo awood dheeraad ah si ay ugu shaqeyso si madax-bannaan, iyadoo sidoo kale u aragta in xoojinta aqoonsiga gobollada ay muhiim u tahay ilaalinta amniga iyo horumarinta gobolka.
Tallaabada Madaxweynaha Puntland ayaa ah mid si weyn u khilaafsan aragtida Dowladda Federaalka ee ku aaddan ilaalinta midnimada qaranka. Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Dib-u-heshiisiinta ayaa caddeysay in ficillada noocan oo kale ah aysan ku habboonayn nidaamka dimuqraadiyadeed ee dalka, waxaana laga digay in ay carqaladeyn karto dadaallada lagu dhisayo dawladnimo iyo isfaham guud.
Sidoo kale, Wasaaradda ayaa tilmaantay in dowladda Federaalka ay si joogto ah u ilaalinayso dastuurka dalka, isla markaana ay diyaar u tahay inay ka hortagto tallaabooyinka lagu jebinayo sharciga iyo midnimada dalka.
Somalia, oo ku taalla Geeska Afrika, waxay muddo dheer la daalaa dhacaysay khilaafaadyo iyo dagaallo sokeeye, kuwaasoo sababay in gobollada qaarkood ay iska maamulaan. Puntland, oo ku taalla waqooyiga bari ee Soomaaliya, ayaa ku dhawaaqday in ay noqoto maamul goboleed madax-bannaan sanadkii 1998, inkastoo aysan dooneynin inay ka go’do Soomaaliya.
Puntland waxay ahayd mid ka mid ah goobaha ugu muhiimsan ee la dagaallanka burcad-badeedda iyo argagixisada, gaar ahaan kooxda Al-Shabaab, oo saameyn weyn ku leh amniga gobolka. Si kastaba ha ahaatee, Puntland waxay sidoo kale ku dadaalaysaa in la siiyo awood dheeraad ah oo dhexmara maamulka federaalka, taasoo keentay muran ku saabsan qaabka loogu shaqeynayo nidaamka Federaalka ee Soomaaliya.
Go’aanka Puntland ee sameynta aqoonsi gaar ah ayaa sii xoojiyay khilaafka ka dhashay aragtida kala duwan ee maamulka iyo awood qaybsiga ee dalka.
